Oorlogsmonument Kolham

Het oorlogsmonument is een herinnering aan alle dorpsbewoners die door oorlogshandelingen zijn omgekomen tijdens de bezettingsjaren 1940 – 1945. Op de zwerfkei hangt een koperen plaquette waarin de volgende tekst is gegraveerd: 1940 – 1945 Ter nagedachtenis aan onze dorpsbewoners die vielen Een kort verhaal over Paul Niewold, inwoner van Kolham: In mei 1943 besloot de Wehrmacht dat alle Nederlandse soldaten in krijgsgevangenschap moesten terugkeren. Dit leidde tot een spontane staking in het hele land. Uit woede over het besluit legde iedereen het werk neer, ook op de landbouwbedrijven, de scheepsbouw in Hoogezand en op de fabrieken in de buurt van Kolham. Een van de stakers op aardappelmeelfabriek De Woudbloem was Paul Niewold (1901), een rustige man die nooit een mens kwaad had gedaan. Hij werd door een politieman uit zijn woning in Kolham gehaald en naar Hoogezand vervoerd. Het was een vergeldingsactie, waarbij willekeurig mensen werden opgepikt. Hij had gewoon pech. Hij werd zonder pardon doodgeschoten. Als afschrikwekkend voorbeeld voor de andere stakers. De moord werd de volgende dag door middel van een Bekanntmachung breed uitgemeten. Niemand heeft ooit vernomen waar het lichaam van Niewold naar toe is vervoerd. Er is niets van hem teruggevonden.