Let op: dit artikel is aan herziening toe. Wilt u ons helpen met het (her)schrijven van dit artikel, neem dan contact op met de redactie.

Rudolf Hess werd op 26 april 1894 in Alexandrië, Egypte geboren als zoon van een rijke Duitse handelaar. Hij ging in deze stad tot zijn 12e jaar naar de Duitse school, werd daarna van school afgehaald en volgde zijn verdere lessen thuis. In 1908 verhuisden zijn ouders naar Bad Godesberg. Op school blonk hij uit in wiskunde en ging zich interesseren voor astrologie, Duitse geschiedenis en de muziek van Beethoven. Omdat zijn vader wenste dat Rudolf in zijn voetsporen zou treden werd hij later naar de ‘École Supérieure du Commerce’ in Neuchatel in Zwitserland gestuurd.

Toen de Eerste Wereldoorlog in 1914 uitbrak, meldde Hess, ondanks de weigering van zijn vader, zich als vrijwilliger bij de 7e Beierse Veldartillerie, maar omdat hier geen plaats meer was werd hij overgeplaatst naar Beierse List infanterieregiment. Dit regiment, dat vernoemd was naar de eerste officier die er het bevel voerde, bestond vooral uit studenten en intellectuelen die zich vrijwillig hadden aangemeld. Omdat hij niet was afgestudeerd kreeg hij de rang van korporaal en werd in april 1915 overgeplaatst naar het front in Frankrijk. In 1915 werd hij onderscheiden met het IJzeren Kruis 2e klasse voor zijn acties aan het front in Ieper. In augustus 1915 ging hij naar Münster voor een vervolgopleiding en in oktober van dat jaar werd hij gepromoveerd tot de rang van sergeant en teruggestuurd naar zijn regiment in de buurt van Artois. Hier diende hij als leider van een stoottroep en raakte bij de gevechten om Fort Douamont bij Verdun twee keer gewond.

Na zijn herstelperiode werd hij overgeplaatst naar Roemenië. Op 3 augustus 1917 werd hij door een sluipschutter in zijn borst geraakt. De kogel ging dwars door zijn borst. Hess verbleef daardoor tot 10 december 1917 in het ziekenhuis. Na zijn ontslag werd hij toegelaten tot de Duitse luchtmacht waarbij hij in maart 1918 aan zijn opleiding begon. Net voor het einde van de Eerste Wereldoorlog op 11 november 1918 werd hij overgeplaatst naar het 35e Jagdstaffel in de buurt van Valenciennes waar hij vloog in een Fokker DVII. Over deze zeer korte vliegperiode zijn echter geen bijzonderheden te vermelden.

In 1919 werd Hess lid van het Thule Gesellschaft. Voor de buitenwereld was dit een genootschap dat zich aan de studie van oude literatuur wijdde, maar in wezen hield de beweging zich bezig met extreem nationalisme, raciaal mysticisme, occultisme en antisemitisme. De Thule-groepering onderhield nauwe banden met plaatselijke Freikorpsen en om die contacten te verbeteren, besloten de leiders van dit Gesellschaft de NSDAP te steunen. Hess studeerde ondertussen politieke wetenschappen en geschiedenis aan de Universiteit van München, waar hij les kreeg van professor Karl Haushofer, een voormalige generaal wiens theorie over politiek en rassen een diepe indruk op Hess maakte.

In de zomer van 1920 woonde hij een bijeenkomst bij in een Bierhalle in München en hoorde Adolf Hitler daar voor het eerst spreken. Later zei hij hierover : “Ik heb vandaag een man horen preken, en als iemand ons kan bevrijden van de ketenen van het Verdrag van Versailles, dan is hij het wel." De impact van deze bijeenkomst was enorm en op 1 juli 1920 werd Hess dan ook lid met nr.16 van de NSDAP. Hess bleek een geducht straatvechter, die vol overgave knokte met diegenen die probeerden Hitlers bijeenkomsten en toespraken met geweld te verstoren. Tijdens de mislukte putsch in 1923 werd hij samen met Hitler opgepakt en hoewel hij in eerste instantie wist te vluchten naar Oostenrijk, vond hij dat hij zijn leider niet in de steek mocht laten en keerde vervolgens terug naar Duitsland. Na aankomst werd hij meteen opgepakt en overgebracht naar de Landsberg gevangenis waar op dat moment ook Adolf Hilter verbleef. Hier begon Hitler met het schrijven van zijn boek ‘Mein Kampf ‘. Hess hielp hem hiermee, schreef op wat Hitler dicteerde en wist hem zelfs te interesseren in politiek en deed hij enkele suggesties betreffende Lebensraum en de historische rol van het Britse keizerrijk. Na zijn vrijlating in 1925 werkte Hess, hoewel hij géén officiële rang had binnen de Nazi-partij, gedurende enkele jaren als Hitlers persoonlijke secretaris. Tijdens deze periode onderhield hij geregeld contact met zijn voormalige professor, Karl Haushofer, en vond hij ook nog tijd om voldoende vlieguren te behalen. In 1927 treed hij in het huwelijk met Ilse Prohl, een vrouw die hij eerder in Berlijn had leren kennen en uit dit huwelijk zal later, op 18 november 1937, zijn zoon Wolf Rudiger Hess worden geboren.

In 1932 werd Hess voor zijn bewezen diensten benoemd tot voorzitter van het Centrale Politieke Comité in de rang van SS-Obergruppenführer en op 21 april 1933 werd hij benoemd tot vervangend Führer. Verder kreeg hij allerlei titels, zoals Rijksminister zonder portefeuille en werd hij lid van de geheime kabinetsraad en de ministerraad voor Rijksdefensie. Hess was niet de meest invloedrijke volgeling van Hitler, maar via zijn toespraken en zijn werk in het centrale comité leverde hij wel zijn bijdrage aan de sterk antisemitische leefomstandigheden in het Duitsland van de jaren 30. Eén van zijn belangrijkste taken was, ondanks het feit dat hij toch vrij verlegen en onzeker was, het aankondigen van de Füher bij bijeenkomsten waarbij de aanwezigen moesten worden opgezweept zoals is te zien in de documentaire ’Triumphs des Willens’. Hoewel hij alom werd geprezen door Hitler voor zijn loyaliteit, kreeg hij eigenlijk geen functies toegewezen waarin hij zelfstandig beslissingen moest en kon nemen en hij was eigelijk ondergeschikt aan de Führer. Hij was in principe zijn rechterhand en werkte vrij onopvallend achter de schermen en als dank hiervoor werd hij in 1939 officiëel benoemd als Stellvertreter van Adolf Hitler.

Let op: dit artikel is aan herziening toe. Wilt u ons helpen met het (her)schrijven van dit artikel, neem dan contact op met de redactie.

Om zijn Führer nog meer van dienst te kunnen zijn, steeg hij op 10 mei 1941 in een Messerschmitt BF-110 vanaf een Duits vliegveld op voor een ‘Vredesmissie ‘ naar Schotland. Met het jachtvliegtuig, dat voor de lange reis speciaal was uitgerust met twee extra brandstoftanks, vloog hij de ruim 1500 kilometer over de Noordzee naar het huis van de Duke of Hamilton in Glasgow. Hij wilde deze man, die hij eerder tijdens de Olympische Spelen in Berlijn in 1936 had ontmoet, voorstellen om zijn invloed op de Britse politiek aan te wenden om een vredesakkoord te sluiten tussen Groot-Brittannië en Duitsland, omdat Duitsland op het punt stond zich in een oorlog te storten op een tweede front door het starten van Operatie Barbarossa.

Op slechts 50 kilometer afstand van het huis van de Duke of Hamilton en op een hoogte van 6.000 feet, sprong Hess uit zijn vliegtuig, trok even later zijn parachute open en landde uiteindelijk veilig op Schots grondgebied. Bij zijn landing werd hij echter aangehouden door een Schotse boer. Hij vertelde de boer dat hij kapitein Horn was en zei dat hij een uiterst belangrijke boodschap bij zich had voor de Duke. Hess had gedacht dat de hertog hem uiteindelijk zou voorstellen aan de Britse koning George VI en dat de koning ertoe overgehaald kon worden Churchill uit zijn ambt te ontzetten en uiteindelijk de medewerking van het Britse parlement voor zich te winnen.

Tijdens zijn ondervraging door de Britten stelde hij voor Duitsland de vrije hand te geven in Europa, in ruil waarvoor Groot-Brittannië en het Britse Rijk gevrijwaard zouden blijven van de Duitse agressie. Hess was ervan overtuigd dat Duitsland de oorlog zou winnen en als de Britten zijn genereuze aanbod niet aanvaardden, zouden de aanvoerroutes naar het land worden afgesneden door een blokkade met U-boten en zou de bevolking uiteindelijk verhongeren. Voor de Britse autoriteiten was het overduidelijk dat Hess geestelijk niet helemaal stabiel was en zij konden alleen maar tot de conclusie komen dat hij krankzinnig dreigde te worden en alleen voor zichzelf sprak. Winston Churchill, de Britse premier, wond zich enorm op over de intentie en de uitspraken van Hess en gaf zijn minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Eden, opdracht om Hess als en krijgsgevangene te behandelen. Was men in Groot-Brittannië al enorm verrast door de onverwachte gast, in Berlijn heerste er totale consternatie. Hitler dacht dat Hess krankzinnig was geworden en de nazi-leiders waren bovendien bang dat Groot-Brittannië dit verhaal zou opblazen om te suggereren dat er inderdaad voorbereidingen getroffen werden voor een geheim vredesakkoord.

Let op: dit artikel is aan herziening toe. Wilt u ons helpen met het (her)schrijven van dit artikel, neem dan contact op met de redactie.

In 1945 werd Hess, die een steeds instabieler gedrag vertoonde, overgebracht naar Duitsland. In 1946 stond hij, evenals vele andere Duitse kopstukken, terecht voor het Internationale Militaire Tribunaal in Neurenberg. Tijdens het proces leek hij heel vaak afwezig, staarde voortdurend maar wat in de ruimte en beweerde zelfs dat hij aan geheugenverlies leed. Omdat hij tijdens het proces werd vertegenwoordigd door een raadsman en uit niets bleek dat hij de aanklachten niet begreep, was er voor de rechters van het tribunaal geen enkele reden om aan te nemen dat Hess niet verantwoordelijk kon worden gehouden voor zijn daden. Uiteindelijk werd hij schuldig bevonden aan de volgende punten van de telastelegging:

1. Samenzwering voor het plegen van de misdaden.
2. Misdaden tegen de vrede.

Uiteindelijk werd hij veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf in de Spandau-gevangenis in Berlijn en hoewel anderen die in Neurenberg veroordeeld waren, vrijkwamen nadat ze hun straf hadden uitgezeten, stond de Sovjet-Unie erop dat levenslang voor Hess ook daadwerkelijk levenslang zou zijn. Op 1 oktober 1966 worden Albert Speer en Baldur von Schirach ontslagen uit de Spandau-gevangenis en Hess is vanaf dat moment de enige gevangene die daar dan nog gevangen zit. In 1969 bezoekt zijn zoon Wolf Hess zijn vader in de gevangenis voor de eerste keer. Op 17 augustus 1987, na 41 jaar in de gevangenis te hebben gezeten, ging Hess tijdens zijn dagelijkse wandeling over het gevangenisterrein een schuurtje binnen. De 93-jarige Hess pleegde daar vervolgens zelfmoord door zichzelf te wurgen met een stuk elektriciteitsdraad, een theorie die niet door iedereen werd aanvaard. Hij werd begraven op het Wunsiedel kerkhof dat jarenlang een soort bedevaartplaats bleef voor neonazi’s. In 1992 wordt het overgrote deel van de dossiers over Rudolf Hess vrijgegeven voor het publiek. Zijn vrouw Ilse, die op 3 juni 1947 werd gearresteerd en op 23 maart 1948 weer werd vrijgelaten, overleed in 1995 en haar begrafenis werd bijgewoond door Gundrun Himmler, Ilsebill Todt, Wolf Hess en Martin Bormann jr.

Na de Tweede Wereldoorlog zijn er vele theorieën geweest waarom Hess zijn vlucht naar Schotland heeft gemaakt. Er zijn zelfs betrouwbare bronnen geweest die beweren dat de man die jarenlang in de Spandau-gevangenis in Berlijn doorbracht nooit Rudolf Hess kan zijn geweest, maar een dubbelganger moest zijn. Eén van de boeken die hierover is geschreven komt van de hand van Hugh Thomas, die van 1972 tot 1973 als algemeen chirurg was verbonden aan het Britse Militaire Hospitaal van Berlijn en daar ‘s werelds beroemdste gevangene leerde kennen. Hij heeft Hess regelmatig medisch onderzicht en heeft nooit het litteken, dat Hess had overgehouden van het schot door zijn borst tijdens de Eerste Wereldoorlog, kunnen terugvinden. Ook zijn onderzoek in de Duitse archieven en gesprekken met degenen die destijds aanwezig of betrokken waren bij de vlucht naar Hess naar Schotland, staven zijn beweringen. Volgens Thomas rust de echte Hess al vanaf 1941 ergens op de bodem van de Noordzee, vermoord door zijn vijanden binnen de nazi-hiërachie. Wat de waarheid ook moge zijn en wat de juiste beweegredenen voor Hess’ vlucht waren, feit blijft dat de man die jarenlang in de Spandau-gevangenis vastzat en bekend stond als gevangene nr.7, een eenzame dood gestorven is.

Processtukken