Van oudsher was een kanonneerboot een schip dat als platform diende voor het gebruikt van geschut ter ondersteuning van operaties aan land. De Patrol Gunboats (PG-) zoals deze door de U.S. Navy werden ingezet, combineerden de taak als artillerieplatform met dat van een patrouilleschip. Het waren relatief kleine schepen die vooral werden ingezet om de aanwezigheid van de U.S. Navy in afgelegen gebieden te onderstrepen. Al tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de modernere schepen van dit type al geclassificeerd als patrouillefregat.

Aanvankelijk kende de U.S. Navy alleen de terminologie Gunboat en werden de schepen aangeduid met Gunboat gevolgd door een nummer. Pas in de jaren 1920 werd een nieuwe systeem van scheepstypering ingesteld en ontstond de Patrol Gunboat (PG).

Het type kan worden teruggevoerd op het ontstaan van de kanonneerboot. Dit type schip werd eind 19e, begin 20e eeuw door bijna alle marines ingevoerd om de militaire aanwezigheid van een land te onderstrepen (showing the flag) het patrouilleren op rivieren en in kustwateren, het beschermen van afgelegen nederzettingen en koloniën, het uitvoeren van politionele acties, het aan land brengen van kleine gewapende patrouilles, enz. Het waren relatief goedkope schepen en daardoor werd het verliezen van een dergelijk schip als acceptabel beschouwd. Dit type werd dan ook vaak als eerste naar gebieden met oorlogsdreiging gezonden.^[1]

Aanvankelijk werden de kanonneerboten die waren bedoeld voor bovengenoemde doeleinden geclassificeerd samen met andere kanonneerboten als Gunboat No. gevolgde door een cijfer opeenvolgend bij in dienst name. In de jaren 1920 nam de Verenigde Staten een nieuw coderingssysteem aan voor haar schepen, aanvankelijk bestaande uit twee letters. Dit was ingegeven door het ontstaan van steeds meer specificatie bij schepen, waarbij de traditionele Gunboat de specificatie PG voor Patrol Gunboat ontving. Bij de invoering werd het een samenraapsel van schepen waaronder een aantal ongepantserde kruisers en kleine gepantserde kruisers die later weer werden geclassificeerd als Lichte-kruiser. Naast deze kruisers vonden in deze groep de echte kanonneerboten en rivier patrouilleboten een thuis. Nog in de jaren 1920 zouden deze laatste schepen worden geclassificeerd als Patrolvessel River (PR).^[1] Andere schepen die eerder onder de typering Gunboat werden gerekend, kwamen terecht in bijvoorbeeld de classificatie Patrol Yacht (PY) en Monitor (BM).

Algemeen waren Amerikaanse kanonneerboten licht bewapende schepen tussen de 200 en 2000 BRT waterverplaatsing met een bemanning van tussen de 130 en 150. Het waren veelal stevige schepen met voor hun formaat relatief veel bepantsering en relatief zware bewapening.

De Yorktown-klasse kanonneerboten waren niet de eerste klasse kanonneerboten van de Amerikaanse marine. De term kanonneerboot was al veel eerder in gebruik. Deze schepen werden echter veelal aangeduid als 3e klasse kruisers. Doordat de USS Yorktown bij de classificering van 1920 de aanduiding ontving van PG-1, kan deze klasse worden beschouwd als de eerste Patrol Gunboat klasse. In de beginjaren 1880 probeerde de U.S. Navy een compacte klasse, zwaar bewapende schepen te ontwerpen. Het U.S. Navy Bureau of Construction and Repair ontwierp de romp voor de Yorktown en de scheepswerf William Cramp & Sons in Philadelphia ontwierp de rest waarna het geheel werd gereproduceerd voor de zusterschepen.^[2]

De schepen in deze klasse nam alleen de USS Yorktown deel aan gewapende conflicten en wel de Filippijns-Amerikaanse oorlog van 1899 - 1902 en de Boxer-Opstand. De USS Concord nam enige tijd deel aan de Yangtze patrouille en patrouilleerde tijdens de Eerste Wereldoorlog langs de Amerikaanse oostkust. De USS Bennington werd in 1905 beschadigd bij een explosie van haar boiler en werd uit de vaart genomen.

Yorktown-klasse (1887)
	USS Yorktown (PG-1)	William Cramp and Sons Shipyard, Philadelphia
	USS Concord (PG-3)	N. F. Palmer, Jr. and Co., Chester
	USS Bennington (Gunboat No. 4)	N. F. Palmer, Jr. and Co., Chester

De USS Petrel, het enige schip in de Petrel-klasse, was eigenlijk qua ontwerp een voorloper van de Yorktown-klasse. Bij de classificatie van 1920 werd het schip echter na de USS Yorktown geclassificeerd. Het schip was een stuk kleiner en had een aanzienlijke rol in de Spaans-Amerikaanse oorlog van 1898.