Het 15. Armee werd op 15 januari 1941 in Frankrijk opgesteld onder
bevel van Generaloberst Kurt Haase. Aanvankelijk ingesteld als
bezettingsleger in Frankrijk, werd het 15. Armee belast met de
verdediging van de Atlantikwall tussen Zeeland en Le Havre. Na de
geallieerde landingen in Normandië, trok het leger zich terug via
Zeeland, Brabant, naar Duitsland en streed tot het laatst in het gebied
rond de rivieren de Ruhr en de Rijn. Op 18 april 1945 capituleerde het 15. Armee.
Kurt Haase (rechts) met Generalfeldmarschall Erwin von Witzleben, Mei 1941. Source Bundesarchiev Bild 101I-224-0044-17
Geschiedenis
Op bevel van het Oberkommando des Heeres (Ob.d.H.Gen.d.H./Org.Abt.
(181) I Nr. 1988/40 g.Kdos) van 7 december 1940, werd het Armee
Oberkommando 15 (AOK 15) ingesteld. Op 20 december 1940 werd de
opstelling van het AOK 15 (bevelvoering 15. Armee) opgedragen aan het
Heeresgruppenkommando D (bevelvoering Heeresgruppe D). Tot 15 januari
1941 stelde het AOK 15 met vestiging in Tourcoing zich op als
gemotoriseerde eenheid. De Oberquartiermeister-Abteilung bevond zich
hierbij nog in Nürnberg. In deze periode viel het AOK 15 onder direct
bevel van het Oberkommando des Heeres. Tussen 8 januari 1941 en 15
januari 1941 werd
de structuur van het 15. Armee vormgegeven. Vanaf 23 februari 1941 nam
de Heeresgruppe A het bevel op zich van het 15. Armee. Het werd
geformeerd om te
dienen als bezettingsleger in Frankrijk waarbij het vanaf 15 april 1941
het gebied van het 16. Armee in Noord-Frankrijk overnam. De dag ervoor
was het bevel over het leger al overgegaan naar Heeresgruppe D. De
belangrijkste taak van het 15. Armee werd al spoedig de verdediging van
de kust tegen een mogelijke invasie. De te verdedigen sector van het 15. Armee liep hierbij
van de monding van de rivier de Schelde tot aan Le Havre in Frankrijk.
Hierbij werd Calais als belangrijkste steunpunt gekozen terwijl het
hoofdkwartier werd gevestigd in Lille. Tot 12 januari 1944 zou het 15.
Armee onder bevel van
de Heeresgruppe D blijven staan, waarna de Heeresgruppe B het bevel op
zich nam. Van 10 november 1944 tot 15 december 1944 viel het 15. Armee
tijdelijk onder bevel van de Heeresgruppe H, waarna het tot het eind
van de oorlog onder Heersgruppe B bleef vallen.
De eerste bevelhebber van het 15. Armee was Generaloberst Kurt Haase.
Op 30 november 1942 nam General der Panzertruppen Heinrich von
Vietinghoff tijdelijk het bevel op zich. Hij werd op 9 februari 1943
formeel als bevelhebber aangesteld. Hij werd op 1 augustus 1943
tijdelijk vervangen door Generaloberst Hans von Salmuth. Vanaf 20
november 1943 nam General der Panzertruppen Adolf Kuntzen het bevel
over. Hans von Salmuth verving hem tussen 5 december 1943 en 13 april
1944. Op 23 april 1944 kreeg Generaloberst Hans von Salmuth definitief
het bevel over het 15. Armee. Toen deze echter op 25 augustus 1944 werd
ontslagen, kreeg General der Infanterie Gustav von Zangen het bevel.
General der Panzertruppen Heinrich von Viettinghoff.
Source Bundesarchiv Bild 101I-313-1019-14
Generaloberst Hans von Salmuth.
Source Wilco Vermeer collection
Bevelstructuur
15. Armee
bevelstructuur
Kommandant:
Generaloberst Kurt
Haase
General der Panzertr. Heinrich von Vietinghoff
Generaloberst Hans von Salmuth
General der Panzertruppen Adolf Kuntzen
Generaloberst Hans von Salmuth
General der Panzertruppen Adolf Kuntzen
Generaloberst Hans von Salmuth
General der InfanterieGustav von Zangen
15 februari 1941 -
30 november
1942
30 november 1942 - 1 augustus 1943
1 augustus 1943 - 20 november 1943
20 november 1943 - 5 december 1943
5 december 1943 - 13 april 1944
13 april 1944 - 23 april 1944
23 april 1944 - 25 augustus 1944
25 augustus 1944 - 16 april 1945
15 januari 1941 - 21 november
1941
9 december 1941 - 1 april 1942
1 april 1942 - 30 april 1942
1 mei 1942 - 6 november 1944
6 november 1944 - 10 maart 1945
15 maart 1945 - 18 april 1945
z.b.V. des Chef des
Generalstabes:
Oberleutnant Colombara
1.
Generalstabsoffizier (Ia):
Oberst im Generalstab Werner
Ehrig
Oberstleutnant im Generalstab Werner Wolff
Oberst im Generalstab Georg Metzke
Oberst im Generalstab Hans-Heinrich Kuban
Oberst im Generalstab Albert Jaster
15 januari 1941 - 15 november
1942
15 november 1942 - 24 oktober 1943
24 oktober 1943 - 10 januari 1945
10 januari 1945 - 5 maart 1945
5 maart 1945 - 18 april 1945
Stabsoffizier für
landeseigene Hilfskräfte / Stabsoffizier für Hilfswillige:
Hauptmann Giel
Führer der
Nachrichtenaufklärungsabteilung beim AOK 15:
Hauptmann Wiese
Nationalsozialistischer
Führungsoffizier:
Major Krämer
Armeebetreuungsoffizier:
Rittmeister von
Klitzing
Stabsoffizier für
Panzerbekämpfung:
Oberstleutnant
Pührer
Festungspionierkommandeur
XVIII:
Generalleutnant
Ernst Otto
Oberst Schultz
Oberst Erich Nasolowski
Oberst Reinhold Oefinger
Oberst Otto Gajer
Oberst Rudolf Bläss
15 december 1941 - 20 april 1942
20 april 1942 - 17 mei 1942
18 mei 1942 - 24 juni 1942
25 juni 1942 - 19 oktober 1942
20 oktober 1942 - 30 juli 1943
1 augustus 1943 - 1944
General der Panzertruppen Adolf Kuntzen.
Source Bundesarchiv Bild 101I-300-1862-22A
Normandië en Noord Frankrijk mei - augustus 1944
Na de geallieerde landingen in Normandië, liet Adolf Hitler het op dat
moment sterke 15. Armee liggen in de buurt van Calais. Het zwakkere 7.
Armee moest de geallieerde inval weerstaan.
Na de strijd in Normandië, dreigde de 15. Armee afgesloten te worden
van de rest van de Duitse strijdkrachten. Nadat de Britten op 3
september 1944 Brussel bevrijde, maakte het 15. Armee plannen om
Brussel aan te vallen en zo te ontsnappen in oostelijke richting. Het
Oberkommando der Wehrmacht beval echter dat het leger de nog in
handen zijnde kanaalhavens bleef verdedigen. Dieppe moest worden
prijsgegeven, maar Le Haver, Boulogne en Duinkerken hielden stand. Het
grootste gedeelte van het 15. Armee wist, toen de Britten op 4
september 1944 Antwerpen innamen, te ontsnappen via Breskens en
Vlissingen naar Brabant. Hierdoor kon een gat in de Duitse verdediging
worden gedicht. Het 15. Armee speelde hierdoor een belangrijke rol
tijdens het weerstaan van Operatie Market Garden. Le Havre moest
ondertussen op 12 september 1944 worden prijsgegeven en Boulogne op 22
september 1944. Calais kon tot 1 oktober 1944 worden behouden en
Duinkerken zelfs tot 8 mei 1945.
Na Market Garden hield Het 15. Armee de Scheldemonding bezet, waardoor
de geallieerden het bevrijdde Antwerpen niet konden gebruiken. Na
Market Garden besloten de geallieerden de Scheldemonding in te nemen.
Tijdens de eerste fase van de strijd werd west Brabant aangevallen en
kon op 16 oktober 1944 Woensdrecht worden ingenomen. Hierdoor waren de
restanten van het 15. Armee in Zeeland afgesneden van de rest van het
leger. Op 21 september 1944 begon het Canadian 1st Army met het
vrijmaken van Zeeuws Vlaanderen. Pas op 3 nomvember waren de laatste
verzetshaarden bij Breskens opgeruimd. Op 6 november 1944 wist men het
eiland Walcheren te veroveren en was Zeeland vrij en de Antwerpse haven
kon worden gebruikt.
15. Armee,
samenstelling eind 1944
XII. SS-Armeekorps
december 1944 - maart 1945
XXX. Armeekorps
november 1944
LXVII. Armeekorps
februari 1944 - december 1944
LXXIV. Armeekorps
december 1944, januari 1945 en
april 1945
LXXXI. Armeekorps
16 december 1944 - april 1945
LXXXVI. Armeekorps
september 1944
LXXXIX. Armeekorps
2 augustus 1942 - november 1944
LXXXVIII. Armeekorps
oktober 1944 - januari 1945
Korps Felber
december 1944 -
Sturm-Mörser-Kompanie 1000
december 1944
Sturm-Mörser-Kompanie 1001
december 1944
Panzerjäger-Abteilung (mot.Z) 682
december 1944
719. Infanterie-Division
oktober - december 1944
General der Infanterie Gustav von Zangen Source Wilco Vermeer collection
Strijd om Duitsland, 1945
Voor de verdediging van Duitsland werd operatie Wacht am Rhein opgezet.
Het 7. Armee en het 5. Panzerarmee werden bij Aken teruggetrokken van
de frontlinie en vervangen door het 15. Armee. Het Amerikaanse leger
lanceerde op 15 december 1944 aanvallen om de rivier de Ruhr te
bereiken. Hierbij kwam het 15. Armee onder grote druk te staan. Deze
druk nam af door het door de Duitsers gelanceerde Ardennenoffensief.
Toen uiteindelijk op 25 januari 1945 dit offensief volledig was
neergeslagen, konden de geallieerden weer in het tegenoffensief gaan.
Het US 9th Army lanceerde op 1 maart 1945 Operatie Lumberjack. Hierbij
braken de Amerikanen door de linies van het 15. Armee en bereikten de
rivier de Rijn. Op 7 maart 1945 konden ze de intacte brug bij Remagen
innemen. Hierdoor zat een deel van het leger gevangen op de linker
Rijnoever en gaf men zich over. Nadat de geallieerden de Rijn
overstaken, omsingelden ze de rest van het 15. Armee en het 5.
Panzerarmee in de Ruhrkessel. Op 18 april 1945 capituleerde het 15.
Armee formeel.
15. Armee,
samenstelling 1945
XII. SS-Armeekorps
december 1944 - maart 1945
LXXIV. Armeekorps
december 1944, januari 1945 en
april 1945
LXXXI. Armeekorps
16 december 1944 - april 1945
Panzer-Abteilung (Tiger/Fkl) 301
april 1945
Notitie: De samenstellingen zijn momentopnamen, gebaseerd op diverse
bronnen. Op bepaalde momenten tussen of gedurende de tijdperioden kan
de samenstelling anders zijn geweest. Daar waar deze te achterhalen is
wordt deze aangevuld.
Copyright Notice
All content on this website, including but not limited to texts, images, graphics, and other media, is protected by copyright law. Unauthorized use, reproduction, or distribution of any content without prior written permission is strictly prohibited. All rights reserved.